Zgodnie z prawem pracy, każda osoba zatrudniona w firmie na podstawie umowy o pracę może skorzystać z płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca ma natomiast obowiązek udzielenia przewidzianego w Kodeksie pracy urlopu. W przeciwnym razie grozi mu kara grzywny. Trzeba jednak pamiętać, że przepisy nie są takie same dla wszystkich pracowników. To, ile urlopu przysługuje danej osobie zależy między innymi od liczby przepracowanych lat. Kiedy więc urlop może wynosić aż 26 dni? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące urlopu wypoczynkowego!

Urlop wypoczynkowy – ile dni urlopu przysługuje pracownikowi?

Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy w każdym roku pracownikowi przysługuje 20 lub 26 dni płatnego urlopu wypoczynkowego. To, ile dni urlopu można wykorzystać, zależy od posiadanego stażu. Przepisy wyglądają tutaj następująco:

  • 20 dni urlopu – dla pracowników ze stażem pracy poniżej 10 lat,
  • 26 dni urlopu – dla pracowników z co najmniej 10 letnim stażem pracy.

Co istotne, do stażu pracy wliczane są też lata za pobieranie nauki:

  • w szkole zasadniczej lub zawodowej – czas trwania nauki (do 3 lat),
  • w średniej szkole zawodowe (w tym tych dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych) – czas trwania nauki (do 5 lat),
  • w średniej szkole ogólnokształcącej – 4 lata,
  • w szkole policealnej – 6 lat,
  • w szkole wyższej – 8 lat.

Należy pamiętać, że okresy te nie sumują się (brana pod uwagę jest ostatnia ukończona szkoła).

Przepisy prawa pracy – kiedy pracownik nabywa prawo do urlopu?

Prawo do pełnego urlopu wypoczynkowego nabywa każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, kiedy to pracownik został zatrudniony w danym roku i jest to jego pierwsza praca w życiu. Przepisy prawa pracy przewidują, że wówczas nabywa on urlop wraz z upływem każdego miesiąca pracy – w wymiarze 1/12 pełnego urlopu. Oznacza to, że na miesiąc przysługuje w takiej sytuacji 1,66 dnia urlopu, czyli dokładnie 1 dzień 5 godzin i 20 minut. Prawo do pełnego wymiaru taki pracownik nabędzie natomiast od 1 stycznia kolejnego roku.

Prawo pracy – co w sytuacji, gdy pracownik nabędzie prawo do 26 dni urlopu w trakcie roku?

Jeśli pracownik w danym roku kalendarzowym wykorzystał już 20 dni urlopu, a jeszcze w tym samym roku nabył prawo do wyższego wymiaru urlopu (10 letni staż), to przysługuje mu urlop uzupełniający. Zgodnie z prawem pracy wynosi on wówczas 6 dni.

Ile urlopu przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze pracy?

20 dni lub 26 dni urlopu przysługuje osobom zatrudnionym na pełen etat. Zatem, ile dni urlopu przysługuje pracownikowi, który pracuje w niepełnym wymiarze pracy? W takiej sytuacji wymiar urlopu naliczany jest godzinowo. Przykładowo: jeśli pracownik zatrudniony jest na ½ etatu i pod względem przebytego stażu przy pracy na pełen etat przysługiwałoby mu 20 dni urlopu, to czas ten dzielony jest na pół – 10 dni. Jeśli ma natomiast 10 letnie doświadczenie zawodowe, to w takiej sytuacji otrzymać powinien 13 dni urlopu do wykorzystania.

Prawo pracy – czy można pójść na nieprzerwany urlop wypoczynkowy?

Tak, każdy może w sposób ciągły wykorzystać cały swój urlop wypoczynkowy. Na wniosek pracownika okres ten może być też jednak podzielony. Ile urlopu przysługuje przy podziale dni? Przepisy prawa pracy przewidują, że jedna część wypoczynku musi nieprzerwanie składać się z 14 dni. Pozostała liczba może zostać wykorzystana w dowolny sposób.

Czy niewykorzystany urlop przepada?

Zasadniczo urlop wypoczynkowy powinien być udzielany w roku, w którym przysługuje. Jeśli tak się nie stało, to według wytycznych przewidzianych przez prawo pracy pracodawca powinien to zrobić do 30 września roku następnego. Niewykorzystany urlop zatem nie przepada – nawet, jeśli umowa o pracę wygasła lub została rozwiązana. Wówczas pracodawca zobowiązany jest do wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop (stawkę dniową nalicza się tak samo, jak gdyby pracownik ten czas przepracował).