Nowelizacja Kodeksu pracy uregulowała kwestie dotyczące kontroli trzeźwości pracowników oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Stawienie się do pracy pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających stanowi nie tylko poważne naruszenie obowiązków pracowniczych, ale także może powodować poważne zagrożenie dla innych osób. Nowe przepisy obowiązują od 21 lutego 2023 r. i wprowadziły możliwość tak zwanej prewencyjnej kontroli trzeźwości, która może dotyczyć określonej grupy pracowników i którą może przeprowadzić sam pracodawca.
Nowe regulacje w zakresie kontroli trzeźwości obligują pracodawcę do wdrożenia określonych procedur i budzą wiele pytań w zakresie ich stosowania. Wielu pracodawców zastanawia się nad tym, czy pracownikowi, który został odsunięty od pracy i oczekiwał na przyjazd organów policji celem poddania się kontroli trzeźwości, należy zapłacić wynagrodzenie, w sytuacji, gdy nie doczekał się na przyjazd policji w godzinach pracy? Możemy sobie wyobrazić sytuację dotyczącą pracownika, który rano stawił się do zakładu pracy na godzinę 7, i który przykładowo o godzinie 8 został odsunięty od wykonywania obowiązków służbowych z uwagi na uzasadnione podejrzenie pozostawania w stanie po spożyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości. Pracodawca, który nie wdrożył w zakładzie pracy procedur dotyczących samodzielnej kontroli trzeźwości, wzywa w takiej sytuacji organy policji. Z uwagi na ilość otrzymywanych zgłoszeń organy policji często nie są w stanie przyjechać z interwencją w krótkim odstępie czasu.
Wątpliwości mogą pojawić się w sytuacji, kiedy funkcjonariusze policji nie dojadą do zakładu pracy celem poddania pracownika kontroli trzeźwości w czasie jego harmonogramu czasu pracy, który upływa przykładowo o godzinie 15. Pracownik, którego obowiązuje rozkład czasu pracy w godzinach od 7 do 15 po upływie godziny 15 może stwierdzić, że powinien udać się do domu, ponieważ jego rozkład czasu pracy już się skończył. Czy w takiej sytuacji, jako pracodawcy mamy prawo polecić pracownikowi pozostanie w dyspozycji pracodawcy w celu oczekiwania na przyjazd policji? W polskim prawie nie funkcjonuje legalna definicja określenia dotyczącego pozostawania w dyspozycji pracodawcy, termin ten zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa można rozumieć, jako możliwość niezwłocznego podjęcia pracy na wezwanie pracodawcy. Dyspozycyjność pracownika jest powiązana z możliwością wydawania mu poleceń przez pracodawcę oraz gotowością w zakresie ich wykonania ze strony pracownika. Z tego względu polecenie w zakresie pozostania w zakładzie pracy do czasu przyjazdu organów policji uprawnionych do dokonania kontroli trzeźwości pracowników będzie poleceniem zgodnym z przepisami prawa.
Pamiętajcie Państwo tylko o tym, że pozostawanie w dyspozycji pracodawcy jest uznawane za świadczenie pracy, a w przypadku przekroczenia obowiązujących pracownika norm wynikających z jego rozkładu czasu pracy powinno zostać zakwalifikowane, jako praca w godzinach nadliczbowych. Prawidłowe ustalenie czasu pracy jest powiązane z ustaleniem właściwej wysokości wynagrodzenia. Zatem gdy okaże się, że organy policji nie przyjadą do naszego zakładu w godzinach pracy i po przebadaniu pracownika nie stwierdzą stanu po użyciu alkoholu, to za ten cały czas oczekiwania na przyjazd policji i pozostawania w dyspozycji pracodawcy, będziemy musieli pracownikowi wypłacić wynagrodzenie. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia obejmuje zarówno czas w godzinach harmonogramowych, w których pracownik oczekiwał na przyjazd organów policji, jak również czas dodatkowy, w którym poleciliśmy mu pozostawanie w dyspozycji pracodawcy poza obowiązującymi go godzinami pracy.
Taki zapis wynika wprost ze znowelizowanego Kodeksu pracy, w którym ustawodawca wskazuje, że w przypadku negatywnego wyniku badania na obecność alkoholu, okres niedopuszczenia pracownika do pracy jest okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Na pracodawcy ciąży ponadto obowiązek prawidłowego ewidencjonowania czasu pracy, w tym zakwalifikowania czasu pracy ponad przyjęte normy, jako pracę w godzinach nadliczbowych.
Przeprowadzanie ewidencji czasu pracy w poszczególnych miesiącach jest niezwykle istotne. Zgodnie z obowiązującym prawem pracownik w danym okresie rozliczeniowym nie może pracować więcej niż 8
Zgodnie z prawem pracy, każda osoba zatrudniona w firmie na podstawie umowy o pracę może skorzystać z płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca ma natomiast obowiązek udzielenia
17 listopada 2023 roku w życie weszło nowe rozporządzenie, zmieniające dotychczasowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Wprowadzone zmiany wywołały niemałe zaskoczenie wśród pracodawców. W poszczególnych